คนรักสุขภาพ: กุมภาพันธ์ 2014

การปฏิบัติ 9x9 ดูแลสุขภาพก่อนลุกจากที่นอน ปฏิบัติการ 9 ข้อ 9 นาที (起床前九个“一分钟”)

เคยพบเห็นอุบัติการณ์บ่อยๆของคนสูงอายุ ที่ตื่นมากลางดึกเข้าห้องน้ำ แล้วอยู่ๆก็เป็นลมหมดสติอยู่ในห้องน้ำ ต้องรีบนำส่งโรงพยาบาล บางคนลุกขึ้นจากที่นอนอย่างรวดเร็ว เมื่อได้ยินเสียงนาฬิกาปลุกหรือตกใจ หรือไม่ทันตั้งตัว ก็มีอาการอัมพฤกษ์ อัมพาต บางทีเรียกช่วงเวลานี้ว่าเป็น “เวลาแห่งภูตผีปีศาจ"
(魔鬼时间 )

ช่วงเวลานอนหลับ สมองใหญ่ของคนเราอยู่ระหว่างผ่อนคลาย การไหลเวียนของเลือดทั้งร่างกายน้อย ปริมาณเลือดก็น้อย (เนื่องจากตอนหลับ 6 – 8 ชั่วโมง ไม่ได้มีการรับประทานอาหารและน้ำเข้าสู่ร่างกาย มีแต่การเสียน้ำ เสียเหงื่อ รวมทั้งกรองเป็นปัสสาวะ)
ถ้าร่างกายเปลี่ยนสภาพจากนอนหลับเป็นตื่นทันที จะทำให้หัวใจเต้นเร็ว ความดันสูงขึ้นทันที ความต้องการเลือดของสมองและหัวใจมีมากขึ้น แต่ระบบประสาทอัตโนมัติของคนสูงอายุจะปรับตัวไม่ดีเหมือนตอนหนุ่มสาว (โดยเฉพาะถ้ามีโรคหัวใจ ความดันโลหิตสูง และไขมันในเลือดสูง หรือร่างกายมีโรคเรื้อรัง
อยู่แล้ว) จึงเกิดอุบัติเหตุ เช่น เวียนศีรษะ เป็นลม หกล้ม จนกระทั่งการเกิดภาวะเส้นเลือดสมองตีบแตก หรือหัวใจขาดเลือดได้ง่าย

เทคนิคปฏิบัติ 9 ข้อ 9 นาที จะเป็นการเตรียมตัวก่อนลุกจากที่นอน โดยเฉพาะคนสูงอายุ

1. ใช้นิ้วมือหวีผม 1 นาที (手指梳头一分钟)
จากหน้าผากถึงท้ายทอย เพื่อกระตุ้นการไหลเวียนเลือด บริเวณสมอง ป้องกันโรคหลอดเลือดในสมอง และทำให้ผมดกเงางาม

2. นวดหูเบาๆ 1 นาที (轻揉耳轮一分钟)
นวดขอบหูเบาๆซ้ายขวาทั้งสองข้าง จากขอบหูบนสู่ขอบหูล่าง จนเกิดความรู้สึกร้อนผ่าว แล้วนวดในแอ่งหูทุกแอ่ง รวมทั้งใช้นิ้วแหย่เข้าในรูหูและกระตุ้นเบาๆ เนื่องจากใบหูมีจุดสะท้อนร่างกายทั่วร่างกาย การกระตุ้นใบหูจึงเป็นการกระตุ้นการไหลเวียนของเลือดทั้งร่างกาย

3. เคลื่อนไหวดวงตา 1 นาที(转动眼睛一分钟)
ปิดเปลือกตา แล้วกลอกตาตามเข็มนาฬิกาและทวนเข็มนาฬิกาสลับกัน เพิ่มกำลังกล้ามเนื้อตาและกระตุ้นการทำงานของตับ

4. ขบฟันเบาๆ และเคลื่อนไหวม้วนลิ้น 1 นาที (轻叩牙齿和卷舌)
เพื่อกระตุ้นเลือดพลัง กระตุ้นฟัน กระตุ้นไต และเพิ่มการเคลื่อนไหวของลิ้น ซึ่งเหมือนการ เคลื่อนไหวเลือดพลังทั่วร่างกาย

5. เคลื่อนไหวแขนขา 1 นาที(透过伸屈运动)
โดยการยืดแขนเข้าออก กระตุ้นการไหลเวียนเลือดทั่วร่างกาย เพิ่มการไหลเวียนเลือดกลับเข้าสู่หัวใจ และส่งไปเลี้ยงสมอง

6. นวดบริเวณสะดือ ขึ้นลงเบาๆ 1 นาที (轻摩肚脐一分钟 )
แนวด้านบนสะดือมีจุดฝังเข็มที่เกี่ยวข้องกับการเพิ่มพลังหยวนซี่ของร่างกาย เป็นจุดเกี่ยวข้องกับอวัยวะภายในด้วย ทำให้เสริมกระตุ้นให้พลังร่างกายหมุนเวียนดีขึ้น

7. ขมิบก้น ดึงขึ้นแล้วผ่อนคลาย 1 นาที(收腹提肛一分钟)
ป้องกันริดสีดวง เพิ่มสมรรถภาพทางเพศ

8. นวดฝ่าเท้า 1 นาที (蹬摩脚心一分钟)
นอนหงาย ยกขาทำท่าถีบจักรยานขึ้นบนลงล่างสลับกัน ใช้ฝ่าเท้า 2 ข้างถูกัน จนกระทั่งมีความรู้สึก ร้อนที่ฝ่าเท้า เป็นการกระตุ้นทั่วร่างกาย กระตุ้นความอยากอาหารและกระตุ้นสมอง

9. พลิกตัวซ้ายขวา 1 นาที (左右翻身一分钟 )
เพื่อเคลื่อนไหวกล้ามเนื้อส่วนเอวและไขสันหลัง เป็นการปรับพลังไตและประสาทอัตโนมัติ ไตถือเป็นรากฐานชีวิต แกนกลางร่างกายเป็นเส้นลมปราณควบคุมพลังหยินหยางของร่างกายทั้งหมด

ปฏิบัติ 9 ข้อ 9 นาที นอกจากจะเป็นการปฏิบัติเพื่อเตรียมร่างกายหรือปรับตัวก่อนลุกจากที่นอน ( 起床前九个“一分钟”) เหมาะสำหรับการดูแลสุขภาพของคนที่ต้องนอนป่วยอยู่บนเตียง คนสูงอายุ และยังสามารถนำมาประยุกต์ใช้กับท่านั่ง ท่ายืน หรือขณะทำงานได้ โดยเลือกท่าตามความเหมาะสม ถือเป็นการ ดูแลที่ง่ายและสะดวก ปัญหาอยู่ที่ว่าจะลงมือทำหรือเปล่าเท่านั้นเอง

ขอขอบคุณ คุณพัชนี นิทัศนาจารุกุล ที่ให้ข้อมูลท่ี่เป็นประโยชน์กับเรา